Siemens & Halske Modell 26

[:nl]

Siemens & Halske Modell 26
Siemens & Halske Modell 26

Het Modell 26 was de voorvader van een familie van telefoons die gedurende 40 jaar in productie is geweest. Samen met zijn opvolger, het Modell 28 is hij verworden tot een cultuur-icoon in vele landen. 26 staat voor het jaar van introductie, 1926. Hij was maar heel kort in productie en het is vandaag de dag een hele zeldzame verschijning.

Modell 26 & ZBSA 24
Modell 26 & ZBSA 24

Het was een hele compacte en moderne telefoon voor zijn tijd, zeker als je hem vergelijkt met de ZBSA 24 zoals in de foto hiernaast. De ZBSA 24 is maar 2 jaar ouder.

Het Modell 26 was ontworpen voor gebruiksgemak, rationele en efficiënte productie en onderhoudsgemak. Siemens & Halske hebben deze telefoon voorgesteld voor de aanbesteding voor het nieuwe standaardtoestel voor de Deutsche Reichspost. Na was aanpassingen hebben zij dit contract ook gekregen. Deze aangepaste versie was natuurlijk de ZBSA28 of W28.

Naamgeving

VSa tist 66 e
VSa tist 66 e

Modell 26 is de naam die tegenwoordig door verzamelaars en historici wordt gebruikt. Siemens zelf echter noemde het V Sa tist 66 e.

De opvolger, sommigen noemen deze Modell 28, verschilt maar in hele kleine details van het Modell 26. Siemens & Halske gaf deze ook de aanduiding V Sa tist 66, maar dan gevolgd door een andere letter. In hun marketinguitingen noemde Siemens dit model, samen met het Modell 28 gek genoeg het Modell 27.

Ik heb zelfs een vroege Modell 28 met V Sa 66c M in de bodem gestanst.

Modell 28 en SA28/W28

Het Modell 26 evolueerde door in 2 aparte families.

Aan de ene kant was er het Modell 28, die praktisch hetzelfde is als het Modell 26. Deze werd gemaakt door Siemens voor particuliere installaties en voor telefoonmaatschappijen buiten Duitsland. Ook werd het Modell 28 geproduceerd in licentie buiten Duitsland, onder andere door Heemaf in Nederland en Tesla in Hongarij. De belangrijkste kenmerken zijn:

  • Bodemplaat is bevestigd met 2 bouten met zaagsnede, waarmee tevens het bovendeel van de behuizing vast zit.
  • Ovale uitgestanste nummerraampje
  • Snoerdoorvoer aan de achterzijde
  • Dun opleggewei voor het haakcontact uit één stuk, met ronde vormen.

A goed voorbeeld van deze versie is de Heemaf 1931.

De SA28/W28 tak van de family werd geproduceerd door verscheidene fabrikanten in Duisland. De W28 werd geproduceerd voor de Duitse Reichpost en doorgaans staat dit op de onderplaat aangegeven. SA28’s werden gemaakt voor de zogenaamde Nebenstelleranlagen (particuliere installaties) en zij vrijwel indentiek aan de W28. De belangrijkste kenmerken zijn:

  • Bodemplaat is bevestigd met 1 bout met zaagsnede. Het bovendeel van de behuizing is met aparte bouten bevestigd.
  • Rechthoekige nummerraampje, als separaat onderdeel aan de voorkant bevestigd.
  • Doorvoer voor het lijnsnoer zit aan de achterzijde, doorvoor voor het hoornsnoer zit aan de zijkant.
  • Hoekig, groter opleggewei voor het haakcontact, bestaande uit meerdere delen uit metaal en bakeliet.

Ik heb ook een vroege W28 in mijn collectie, gemaakt door Borck & Goldschmidt.

Kiesschijven en hoorns varieren met tijd en plaats.

Het Modell 26 heeft sleuven!

Modell 26 slits
Modell 26 slits

Het Modell 26 heeft verscheidene details waarin hij verschilt van het latere Modell 28 en de W28/SA28.

De meeste van deze kenmerken vind je ook terug bij de vroege Model 28’s. Het enige dat echt uniek is aan het Model 26 zijn de horizontale ovale openingen aan de voorkant en de zijkanten bij de bellen. Deze sleuven zijn komen te vervallen toen het ontwerp in 1928 werd aangepast.

Ik heb een hele vroege Modell 28, die op de sleuven na, niet te onderscheiden is van het Modell 26.

Andere details en kenmerken van het Modell 26

Modell 26 cradle bolt
Modell 26 cradle bolt

Verder zeldzaam kenmerk is de bevestiging van het opleggewei van het haakcontact. Deze is bevestigd met een bout met ronde kop met zaagsnede, in plaats van met de latere bout met hexagonale kop. Dit kenmerk vind je ook terug bij hele vroeg Modell 28’s. Maar heel kort nadat de sleuven werden weggelaten, werd de bout voor het gewei ook aangepast. Ook een heel zeldzaam kenmerk bij W28’s. Gek genoeg komt deze manier van bevestigen weer terug bij naoorlogse magneto (wekgenerator) telefoons van Siemens.

Uit ervaring kan ik overigens vertellen de klassieke hexagonale bout er voor zorgt dat de stift die het haakcontact bedient een stuk makkelijkere vast te draaien is.

Strain relief brackets S&H
Strain relief brackets S&H

De klembeugel voor de snoeren is kleiner dan die op de latere varianten van de W28. Ook hier weer tref je het kleine beugeltje aan op de vroegere varianten van het Modell 28. Mettertijd werden dikkere snoeren gebruikt en gevlochten snoeren werden vervangen door rechte stoffen snoeren. Het beugeltje werd daardoor te kleine voor die dikkere snoeren, waardoor er een grotere nodige was.

Modell 26 straight partition
Modell 26 straight partition

De scheidingsplaat tussen de bellen en het compartiment met elektrische onderdelen is recht op het Modell 26 en de vroege Modell 28s. Op latere varianten is deze geknikt.

With and withour EW connector
With and withour EW connector

Nog een belangrijk intern verschil is de extra EW(Extra Wecker)-connectie, bij de snoeruitgang. Deze connectie maakt het mogelijk een exteren bel in serie te schakelen met de telefoon. Deze connectie ontbreekt in het Modell 26 en in vroege Modell 28s. Zie de afbeelding hiernaast, waarin een telefoon met en zonder EW-connector zijn afgebeeld. De EW-connector is aangegeven met W2.

En ten slotte hoort een Modell 26 een gevlochten hoornsnoer te hebben, in plaats van een recht stoffen snoer. Natuurlijk is een origineel exemplaar daarvan zeer moeilijk te vinden.

 

 [:en]

Siemens & Halske Modell 26
Siemens & Halske Modell 26

The Modell 26 was the ancestor of a family of telephones that was in production for almost 4 decades. It and its successor the W28 have become a cultural icon in many countries. 26 stands for its year of introduction, 1926. It was in production for only a short while and it is a very rare phone today.

Modell 26 & ZBSA 24
Modell 26 & ZBSA 24

It was a very compact and modern phone for its time, as can be seen in the photo comparing it with the ZBSA24. The ZBSA was only 2 years older.

The Modell 26 was designed with practical use, rational and efficient production and ease of maintenance in mind. Siemens & Halske entered it as their bid to win the contract for the new standard telephone of the Deutsche Reichspost. They actually won that contract, after some modicifications. This adapted version was of course the ZBSA28 or W28.

Nomenclature

VSa tist 66 e
VSa tist 66 e

Modell 26 is the name used by collectors and historians today. Siemens however called it V Sa tist 66 e.

Its successor, some call it the Modell 28, differs only in minor details from the Modell 26. The Siemens & Halske company also gave it the V Sa tist 66 designation, followed by another letter. In their marketing products Siemens called this telephone (both the Modell 26 and the Modell 28) the Modell 27.

In fact I have a very early Modell 28 with V Sa tist 66c M stamped on the underside.

 

Modell 28 and SA28/W28

The Modell 26 evolved into 2 distinct families.

There is the Modell 28, which is virtually the same as the Modell 26. It was made by Siemens for private installations and made for telephone companies outside Germany. Also it was made under licence by other manufacturers outside Germany, among others by Heemaf in Holland and Tesla in Hungary. Its main characterics are:

  • Bottom plate is fastened with 2 slotted bolts, that also hold the upper housing
  • Oval number card window and the front, stamped out of the lower housing
  • Cords run out of the back
  • Thin round one piece cradle made of metal

A good example of this version is the Heemaf type 1931.

The SA28/W28 branch of the family was produced by several manufacturers in Germany. The W28 was made for the Deutsche Reichspost and usually marked as such. SA28’s were made for so called Nebenstellenanlagen (private installations) and virtually the same as the W28. Its main characteristics are:

  • Bottom plate is fastened with only one slotted bolt. The upper housing is fastened separately.
  • Rectangular number card window, bolted on as a separate piece
  • Line cord runs out of the back, handset cord out of the side.
  • Angular larger cradle assembly, made of several Bakelite and metal pieces

I also have an early W28 in my collection, by Borck & Goldschmidt.

Handsets and dials may very over time and location.

The Modell 26 has slits!

Modell 26 slits
Modell 26 slits

The Modell 26 has many different little details in which it differs from later variants like the Modell 28 and the W28/SA28.

Most of these characteristics can also be found on the very early Modell 28s. The only feature that is unique to the Modell 26 are the horizontal oval openings at the front and sides, near the bells. These so called slits were omitted in 1928 when the design was adapted into the W28 for the Deutsche Reichspost.

I have a very early Modell 28, which save for the slits, is indistinguishable from the Modell 26.

Other details & distinguishing features of the Modell 26

Modell 26 cradle bolt
Modell 26 cradle bolt

Next is another rare feature: the cradle is fastened with a slotted bolt, instead of the later hexagonal bolt. This feature is shared with only the very early Modell 28s. But very soon after the slits were omitted, the fastener for the cradle was also changed. So it is very very rare in Modell 28s. Strangely enough this details reappears on post war magneto telephones by Siemens.

From experience I can say that the hexagonal bolt makes it a lot easier to tighten the shaft that operates the hookswitch to the cradle. So it is no wonder that this was adapted.

Strain relief brackets S&H
Strain relief brackets S&H

The strain relief bracket for the cords is smaller than the later ones on the Modell 28. Again, this small bracket is also found on early Modell 28s. As time progressed thicker line cords were used and braided cords were replaced by cloth covered cords. The bracket was too small to accommodate these thicker cords, so a larger one was introduced.

Modell 26 straight partition
Modell 26 straight partition

The partition plate between the bells and the compartment with electrical components is straight on the Modell 26 and early Modell 28s. On later versions it is bent.

With and withour EW connector
With and withour EW connector

Another important internal diffence is the extra EW(Extra Wecker, extra ringer) connector, near the strain relief bracket. This connection allows an extra ringer to be connected in series with the telephone. This connector is not present in the Modell 26 and early Model 28s. See picture on the right, in which a phone with and without an EW connector is pictured. The W2 connector is marked with W2.

And finally a Modell 26 should have a braided handset cord, instead of straight cloth corvered cord. Of course an original one of these is hard to find.

 

 

 [:]

2 Reacties

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*